Skamieniałe szczątki wymarłych morskich organizmów dotowane na okres ordowiku i jury, bardzo rzadki minerał oraz pocięte ciosy mamuta włochatego trafiły właśnie do Muzeum Regionalnego w Łukowie. Cenne okazy zostały znalezione przez celników w bagażu podróżnego, na przejściu granicznym polsko-białoruskim w Terespolu.
Z przesłanej do Lubelskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Białej Podlaskiej ekspertyzy wykonanej przez Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie wynika, że cudzoziemiec dwukrotnie próbował przemycić przez granicę: 14 plastrów wykonanych z ciosów mamuta włochatego, 9 trylobitów, 3 amonity, skałę uwarowit, skamieniałość ryby oraz skamieliny drobne. Pamiątki sprzed wieków mężczyzna ukrył w podłodze bagażnika samochodu osobowego. Skrytka została odkryta przez Służbę Celno-Skarbową po przeskanowaniu pojazdu na urządzeniu RTG, a następnie jego szczegółowej rewizji. Dyrektor Muzeum Regionalnego zwrócił się z prośbą do Urzędu Celno-Skarbowego oraz Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków Delegatura w Białej Podlaskiej o przekazanie w/w eksponatów dla łukowskiej placówki do celów wystawienniczych. Po spełnieniu wszystkich procedur formalnych oraz zakończeniu postępowań sądowych w ubiegłym tygodniu muzeum otrzymało w depozyt wartościowe skamieniałości.
Należą do nich:
Trylobity (gromada wymarłych morskich stawonogów, 9 szt.): są to trzy okazy zwiniętych trylobitów z gatunku Asaphus kowalewskii, jeden okaz z gatunku Asaphus expansus, jeden z gatunku Pseudoasaphus tecticaudatus, jeden z gatunku Pseudobasiliscus lawrowi, dwa z gatunku Hoplolichoides furcifer oraz jeden z gatunku Megistaspis triangularis tkwiące w oryginalnych skałach wapiennych. Jak wynika z ekspertyzy – skamieniałości pochodzą najprawdopodobniej znad rzeki Wołchow w okolicach Petersburga w Rosji, ze skał ordowiku środkowego. Są bardzo dobrze zachowane. Jeden trylobit jest wyjątkowo duży – ma blisko 14 cm długości.
Amonity (gromada wymarłych głowonogów, 3 okazy): Dwa ujawnione przez Służbę Celno-Skarbową amonity należą do rodzaju Quenstedtoceras i pochodzą najprawdopodobniej z kamieniołomu Michajłow w obwodzie riazańskim w Rosji, jeden spirtyzowany amonit pochodzi najprawdopodobniej z okolic Saratowa. Wiek: jura – kelowej. Są w bardzo dobrym stanie zachowania.
Uwarowit (rzadki minerał z gromady krzemianów, należący do grupy granatów): Ujawniony okaz to skała pokryta na dwóch powierzchniach zielonymi minerałami – jest to uwarowit wykształcony na rudzie chromu. Minerał pochodzi najprawdopodobniej z Uralu Środkowego w Rosji. Uwarowit jest stosunkowo rzadko występującym minerałem, barwy szmaragdowo-zielonej lub ciemnozielonej. Jego zielone zabarwienie jest wynikiem zawartości jonów chromu.
Plastry z ciosów mamuta włochatego Mammuthus primigenius (14 szt.): Jak wynika z ekspertyzy – wykonano je z dwóch różnych ciosów. Stan zachowania jest bardzo dobry, wskazujący na okazy z wiecznej zmarzliny. Okazy mogą pochodzić z Jakucji. Plastry są różnej wielkości: od 6,3 cm do 10,3 cm długości i od 5,5 cm do 9 cm szerokości. Skamieniałość ryby zachowanej w łupku fliszowym. Okaz pochodzi najprawdopodobniej z Karpat fliszowych.
Wszystkie skamieniałości są w bardzo dobrym stanie zachowania, osadzone w oryginalnych skałach wapiennych. Tego typu pamiątki z przeszłości są dość popularne wśród kolekcjonerów. Okazy po ich opracowaniu i wpisaniu do księgi depozytowej będzie można zobaczyć podczas tegorocznej Nocy Muzeów w dniu 18 maja 2024 r.
